Cyberbezpieczeństwo – odporność systemów informacyjnych na działania naruszające poufność, integralność, dostępność i autentyczność przetwarzanych danych lub związanych z nimi usług oferowanych przez te systemy.

Incydent – zdarzenie, które ma lub może mieć niekorzystny wpływ na cyberbezpieczeństwo.

Najpopularniejsze zagrożenia w cyberprzestrzeni:

• Kradzieże tożsamości,
• Kradzieże (wyłudzenia), modyfikacje, bądź niszczenie danych,
• Blokowanie dostępu do usług,
• Spam (niechciane lub niepotrzebne wiadomości elektroniczne),
• Ataki socjotechniczne (np. phishing), czyli wyłudzanie poufnych informacji przez podszywanie się pod godną zaufania osobę lub instytucję,
• Ataki z użyciem szkodliwego oprogramowania (Phishing, Malware, Ransomware, Man In the Middle, Cross-site scripting, DDoS (Distributed Denial of Service), SQL Injection, Malvertising).

Podstawy ochrony przed zagrożeniami:

• Nie zaniedbuj aktualizacji systemu operacyjnego i programów na używanym komputerze (najlepiej zaplanuj aktualizacje automatyczne),
• Posiadaj aktualny i wielofunkcyjny program antywirusowy z zaporą sieciową (ang. firewall). Stosuj ochronę w czasie rzeczywistym,
• Nie używaj prywatnych kont poczty elektronicznej i  komunikatorów do korespondencji służbowej,
• Nie używaj prywatnych komputerów i telefonów do spraw służbowych,
• Nie używaj służbowych komputerów i telefonów do spraw prywatnych (w szczególności do czytania prywatnej poczty elektronicznej), nie udostępniaj ich członkom rodziny,
• Logując się na konto zawsze sprawdź czy domena danego portalu jest prawidłowa. Domena to nazwa zawierająca się między https://, a pierwszym kolejnym znakiem /,
• Ignoruj wszystkie inne prośby o podanie swojego hasła, nawet jeżeli komunikat wygląda oficjalnie, wymaga natychmiastowej reakcji i grozi dezaktywacją konta,
• Pamiętaj, że żaden bank, czy urząd nie wysyła e-maili do swoich klientów / interesantów z prośbą o podanie hasła lub loginu w celu ich weryfikacji,
• Jeżeli masz wątpliwości co do tożsamości osoby osoby / instytucji, za którą ktoś się podaje, zweryfikuj ją za pomocą innego środka komunikacji, np. telefonicznie,
• Wszystkie podejrzane wiadomości na skrzynce służbowej zgłaszaj administratorom swojej organizacji. O wszystkie podejrzane wiadomości na prywatnej skrzynce możesz zapytać CERT Polska (incydent.cert.pl / Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.),
• Szczególnie podejrzane są wiadomości zawierające załączniki, a zwłaszcza archiwa i dokumenty Office z hasłem podanym w treści wiadomości i wiadomości zmuszające do podjęcia natychmiastowej reakcji,
• Zachowaj ostrożność podczas otwierania załączników plików. Na przykład, jeśli otrzymasz wiadomość e-mail z załącznikiem PDF z opisem zaległa faktura, nie otwieraj go jeśli zobaczysz, że pochodzi on z nietypowego e-maila. Otwórz dopiero, jeśli masz 100% pewności, że wiesz kto wysłał wiadomość,
• Nie klikaj w odnośniki od nieznanych podmiotów, co do których nie masz pewności gdzie Cię zaprowadzą,
• Nie otwieraj plików, stron nieznanego pochodzenia,
• Stosuj długie hasła. Unikaj haseł, które łatwo powiązać z publicznymi informacjami na temat Twojej osoby, np. zawierających nazwisko, datę urodzenia, itp.,
• Hasło zmieniaj wtedy, gdy masz podejrzenie, że mogła je poznać inna osoba,
• Nie używaj takich samych haseł na różnych serwisach, w szczególności do konta e-mail, banku i innych wrażliwych kont,
• Dla ułatwienia korzystaj z menedżerów haseł. Te wbudowane w przeglądarkę, czy telefon są bezpieczne i proste w użyciu,
• Włącz uwierzytelnianie dwuskładnikowe (tzw. 2FA) tam, gdzie jest to możliwe. Uwierzytelnianie dwuskładnikowe w poczcie elektronicznej i w kontach społecznościowych jest konieczne. Jeżeli obecny dostawca Twojej poczty nie udostępnia uwierzytelniania dwuskładnikowego, zmień go. Najlepszym drugim składnikiem uwierzytelniania i jedynym odpornym na ataki phishingowe jest token sprzętowy U2F (np. YubiKey),
• Zweryfikuj wszystkie dane kontaktowe w ustawieniach profilu poczty elektronicznej i mediów społecznościowych – dobra alternatywna metoda kontaktu ułatwi odzyskanie utraconego konta,
• Jeżeli podejrzewasz, że ktoś mógł włamać się na twoje konto, zmień hasło, sprawdź dostępną w profilu historię logowania i zakończ wszystkie aktywne sesje,
• Do wrażliwej prywatnej komunikacji używaj komunikatorów szyfrowanych end-to-end, np. Signala,
• Używaj opcji automatycznego kasowania wiadomości po upływie określonego czasu – nie da się ukraść czegoś, czego już nie ma,
• Wykonuj kopie zapasowe ważnych danych,
• Weryfikuj adresy stron pod kątem literówek, łudząco podobnych lub powtarzających się znaków i porównuj je z oficjalnymi stronami (w szczególności w zakresie bankowości elektronicznej),
• Korzystaj wyłącznie ze stron i portali używających komunikacji szyfrowanej. Należy zweryfikować certyfikat SSL klikając w kłódkę przy adresie strony oraz zwrócić uwagę, czy pierwszy człon adresu zaczyna się od https://,
• Nie zostawiaj danych osobowych w niesprawdzonych serwisach i na stronach, jeżeli nie masz absolutnej pewności, że nie są one widoczne dla osób trzecich,
• Korzystaj z wbudowanej zapory sieciowej (firewall) oraz oprogramowania antywirusowego, które chroni sprzęt przed szkodliwymi programami, ale także zwiększa ochronę sieci oraz pozwala na filtrowanie stron internetowych pod kątem ich szkodliwości,
• Dbaj o regularne aktualizacje systemu operacyjnego i wszystkich zainstalowanych programów,
• Korzystaj wyłącznie z legalnego oprogramowania, pozyskanego z oficjalnego źródła – od producenta lub dostawcy,
• Jeżeli podłączasz do komputera nośniki danych – skanuj je pod kątem wirusów i złośliwego oprogramowania,
• Wszystkie pobrane pliki skanuj programem antywirusowym,
• Nie odwiedzaj stron oferujących darmowe filmy, muzykę, albo łatwe pieniądze – najczęściej na takich stronach znajduje się złośliwe oprogramowanie,
• Zawsze zabezpieczaj hasłem lub szyfruj wiadomości e-mail zawierające poufne dane – hasło przekazuj innym sposobem komunikacji,
• Zwracaj uwagę na komunikaty wyświetlane na ekranie komputera.

W przypadku wystąpienia zagrożenia cyberbezpieczeństwa, należy natychmiast przekazać tę informację:

• telefon: 570 528 957,
• e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript..

Prosimy o zapoznanie się z materiałami opublikowanymi na następujących stronach:

• Cyberbezpieczeństwo w ochronie zdrowia – kluczowe dla zdrowia i życia pacjenta,
• Ministerstwo Cyfryzacji – cyberbezpieczeństwo,
• Podręcznik postępowania z incydentami naruszania bezpieczeństwa komputerowego,
• Cyberhigiena dla każdego – serwis RP Bezpieczny pracownik w sieci,
• CSIRT CeZ – Podstawy bezpieczeństwa i ochrony danych w sektorze ochrony zdrowia.